Anksiyete krizi nasıl tanımlanır?

Ani ve yoğun bir korku dalgasıyla karakterize olan bu durum, fiziksel ve zihinsel belirtilerin eşlik ettiği, kişiyi derinden sarsan bir deneyim olarak ortaya çıkar.

12 Aralık 2025

Anksiyete Krizi (Panik Atak) Nedir?


Anksiyete krizi, genellikle "panik atak" olarak adlandırılan, ani ve yoğun bir korku veya yoğun içsel sıkıntı halidir. Belirtileri hızla (genellikle 10 dakika içinde) doruk noktasına ulaşır ve fiziksel ve zihinsel bir dizi şiddetli semptomla kendini gösterir. Gerçek bir tehlike olmamasına rağmen, kişi ölüm korkusu, kontrolü kaybetme veya "çıldırma" hissi yaşayabilir. Tek başına bir tanı değil, bir semptomlar bütünüdür ve çeşitli anksiyete bozukluklarında (panik bozukluk, sosyal anksiyete vb.) görülebilir.

Anksiyete Krizi Nasıl Tanımlanır? Temel Özellikleri

Tanımlamak için, kişinin aşağıdaki 13 semptomdan en az 4'ünü aynı anda ve ani bir şekilde yaşaması tipik olarak beklenir. Bu semptomlar çok yoğun ve ezici bir hal alır:

  • Çarpıntı, kalbin küt küt atması veya kalp hızında artış
  • Terleme
  • Titreme veya sarsılma
  • Nefes darlığı veya boğuluyormuş hissi
  • Boğazda düğümlenme hissi
  • Göğüs ağrısı veya göğüste sıkışma
  • Bulantı veya karın ağrısı
  • Baş dönmesi, sersemlik hissi, bayılacak gibi olma
  • Gerçeklikten kopma (derealizasyon) veya kendinden kopma (depersonalizasyon) hissi
  • Kontrolü kaybetme veya "çıldırma" korkusu
  • Ölüm korkusu
  • Uyuşma veya karıncalanma hisleri
  • Üşüme, ürperme veya ateş basmaları

Anksiyete Krizi ile İlişkili Diğer Önemli Kavramlar

  • Beklenmedik ve Beklenen (Durumsal) Ataklar: Beklenmedik ataklar herhangi bir tetikleyici olmadan aniden ortaya çıkarken, beklenen ataklar belirli bir durum (kapalı alan, kalabalık gibi) tarafından tetiklenir.
  • Sınırlı Semptomlu Atak: Yukarıdaki semptomlardan 4'ten daha azının yaşandığı, ancak yine de rahatsız edici olan ataklardır.
  • Anksiyete Krizi vs. Anksiyete: Anksiyete daha genel, kronik ve süregelen bir endişe ve gerginlik halidir. Anksiyete krizi ise ani, yoğun ve fiziksel belirtilerin ön planda olduğu bir "dalga" gibidir. Anksiyete, krize zemin hazırlayabilir.

Tanımlarken Dikkat Edilmesi Gerekenler ve Ayırıcı Tanı

Anksiyete krizi semptomları, kalp krizi, tiroid krizi (hipertiroidi), hipoglisemi (düşük kan şekeri) veya bazı solunum problemleri gibi ciddi fiziksel hastalıklarla karıştırılabilir. Bu nedenle:

  • İlk kez yaşanıyorsa ve fiziksel belirtiler öndeyse (şiddetli göğüs ağrısı, nefes darlığı), acil tıbbi yardım almak hayati önem taşır.
  • Tekrarlayan ataklar yaşanıyorsa ve fiziksel nedenler elendiyse, bir psikiyatri uzmanına başvurarak doğru tanı (panik bozukluk, sosyal fobi vb.) ve tedavi almak esastır.

Özetle

Anksiyete krizi; ani başlayan, yoğun korku veya rahatsızlık hissinin eşlik ettiği, hızlı bir şekilde doruk noktasına ulaşan ve fiziksel belirtilerin çok belirgin olduğu bir durumdur. Tanımlanması için belirli semptom kriterlerinin karşılanması gerekir ve benzer belirtiler gösteren diğer tıbbi durumlardan ayırt edilmesi çok önemlidir. Bu deneyim kişi için son derece korkutucu olsa da, etkili psikoterapi (özellikle Bilişsel Davranışçı Terapi) ve gerekli durumlarda ilaç tedavisi ile kontrol altına alınabilir ve yönetilebilir.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
İlk soruyu siz sormak istermisiniz?
Çok Okunanlar
Haber Bülteni
;