Sürekli aynı şeyleri izlemek anksiyeteyi tetikler mi?

Tanıdık filmleri veya dizileri tekrar tekrar izlemek, birçok insan için sığınılan bir liman olabilir. Bu davranışın ardında ise kontrol ihtiyacı, duygusal düzenleme veya zihinsel dinlenme gibi çeşitli psikolojik ihtiyaçlar yatıyor. Ancak bu alışkanlık, bazen kaygıyı yatıştıran bir araç olmaktan çıkıp, onu besleyen bir kaçınma davranışına da dönüşebiliyor.

12 Aralık 2025

Sürekli Aynı İçeriği İzlemenin Anksiyete ile İlişkisi


Sürekli olarak aynı filmleri, dizileri veya videoları izlemek (bazen "rahatlatıcı izleme" veya "tekrarlı izleme" olarak adlandırılır), kişiden kişiye değişen karmaşık psikolojik etkilere sahip olabilir. Bu davranışın anksiyeteyi (kaygı bozukluğunu) tetikleyip tetiklemeyeceği ise bağlama, kişinin ruh hali ve altta yatan nedenlere bağlıdır. Genel olarak, bu durum hem rahatlatıcı birkaçış hem de bir kaygı tetikleyicisi olarak işlev görebilir.

Rahatlatan ve Güven Veren Bir Kaçış Olarak:

  • Öngörülebilirlik ve Kontrol Duygusu: Bilinen bir hikaye, belirsizliği ve sürprizleri ortadan kaldırır. Bu, özellikle dış dünyanın belirsiz veya stresli olduğu zamanlarda bir kontrol ve güvenlik duygusu sağlayabilir. Anksiyete, genellikle belirsizlik ve kontrol eksikliği ile tetiklendiğinden, tanıdık bir içerik rahatlatıcı bir sığınak olabilir.
  • Duygusal Düzenleme: Kişi, içeriğin duygusal akışını bildiği için, belirli duyguları (hüzün, neşe, rahatlama) güvenli ve ölçülü bir şekilde deneyimleyebilir. Bu, duyguları işlemek veya mevcut kaygıyı yatıştırmak için bir araç olarak kullanılabilir.
  • Zihinsel Dinlenme: Yeni bir konuyu takip etmek için bilişsel çaba gerektirmez, bu da zihnin dinlenmesine ve aşırı yüklenmiş veya endişeli bir halden uzaklaşmasına izin verebilir.

Potansiyel Bir Anksiyete Tetikleyicisi Olarak:


  • Kaçınma Davranışına Dönüşmesi: Eğer bu davranış, gerçek hayattaki sorunlardan, sosyal etkileşimlerden veya sorumluluklardan sürekli birkaçış aracı haline gelirse, altta yatan kaygıyı şiddetlendirebilir. Sorunlar çözülmez ve kaygı, ertelenmiş olmanın verdiği suçluluk veya çaresizlik duygusuyla daha da artabilir.
  • Olumsuz Duygusal Bağlantılar: Eğer kişi, o içeriği ilk izlediğinde zaten kaygılı veya depresif bir dönemdeyse, tekrar izlemek o olumsuz duygusal durumu çağrıştırabilir ve tetikleyebilir (klasik koşullanma).
  • Zaman Kaybı ve Suçluluk Duygusu: Tekrarlı izleme, kişinin zamanını verimsiz kullandığı hissine kapılmasına neden olabilir. Bu da "yapmam gereken şeyleri yapmıyorum" düşüncesiyle kaygı ve suçluluk duygularını besleyebilir.
  • Sosyal İzolasyonu Pekiştirmesi: Sürekli tek başına aynı içerikleri izlemek, sosyal etkileşim fırsatlarını azaltarak yalnızlık ve sosyal kaygıyı artırabilir.

Değerlendirme ve Öneriler


Bu davranışın sağlıklı mı yoksa zararlı mı olduğunu anlamak için kendinize şu soruları sorabilirsiniz:
  • Bu izleme beni gerçekten rahatlatıyor mu, yoksa sadece boşluğu dolduruyor mu?
  • Hayatımdaki sorumlulukları ve ilişkileri ihmal etmeme neden oluyor mu?
  • İzledikten sonra kendimi daha iyi mi yoksa daha kaygılı, suçlu veya uyuşuk mu hissediyorum?
  • Bu, başa çıkmam gereken bir konudan kaçınmanın bir yolu mu?

Sonuç Olarak:

Sürekli aynı şeyleri izlemek, kısa vadeli ve kontrollü bir rahatlama aracı olarak genellikle zararsızdır ve hatta faydalı olabilir. Ancak, eğer bu bir baş etme mekanizması olmaktan çıkıp, hayatınızı olumsuz etkileyen, kaçınma davranışının ve artan kaygının bir parçası haline gelirse, dikkat edilmesi gerekir. Eğer anksiyete belirtilerinizin (aşırı endişe, huzursuzluk, uyku problemleri, çarpıntı vb.) arttığını fark ederseniz, bu davranışı ve altta yatan nedenleri bir psikolog veya psikiyatrist ile konuşmak faydalı olacaktır. Sağlıklı bir denge, bazen tanıdık bir şeyle rahatlamak, bazen de yeni deneyimlere ve sosyal bağlantılara açık olmakta yatar.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
İlk soruyu siz sormak istermisiniz?
Çok Okunanlar
Haber Bülteni
;