Yaygın anksiyete bozukluğu (f41.1) (f41.2) engel oranı nedir?

Yaygın Anksiyete Bozukluğu'nda engel oranının belirlenmesi, hastalığın kişinin yaşamında yarattığı işlev kaybının derecesine dayanır. Bu süreç, sabit bir liste yerine bireysel değerlendirmeleri ve resmi sağlık kurulu kararlarını içerir.

Konu kakkında 0 soru soruldu ve cevaplandı

Yaygın Anksiyete Bozukluğu ve Engel Oranı Hakkında Kapsamlı Bilgilendirme

Yaygın Anksiyete Bozukluğu (YAB), DSM-5 ve ICD-10 (F41.1 "Diğer anksiyete bozuklukları" ve F41.2 "Karma anksiyete ve depresif bozukluk" gibi kodlar) sınıflandırmalarında yer alan, kişinin günlük yaşamını önemli ölçüde etkileyen kronik bir ruhsal sağlık durumudur. Türkiye'de engel oranı belirleme işlemleri, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından yürütülmekte ve bu süreçte "İş Göremezlik Oranı Cetveli" esas alınmaktadır.

Engel Oranı Nasıl Belirlenir?

Engel oranları, sabit bir liste ile değil, hastalığın kişi üzerinde yarattığı işlevsellik kaybının derecesine göre belirlenir. Bu nedenle "Yaygın Anksiyete Bozukluğu'nun engel oranı şudur" şeklinde kesin bir rakam vermek doğru değildir.
Oran, SGK'nın ilgili mevzuatı ve Sağlık Kurulu raporları doğrultusunda tespit edilir. Hekimler ve sağlık kurulları, kişinin;
Günlük yaşam aktivitelerini (kişisel bakım, ev işleri vb.) sürdürme becerisi,
Sosyal ve mesleki işlevselliği (işe gidememe, insan ilişkilerinde bozulma),
Fiziksel yakınmaların şiddeti (uyku, konsantrasyon, yorgunluk sorunları),
İlaç ve tedaviye rağmen semptomların devam etme düzeyi gibi kriterleri değerlendirir.

Olası Engel Oranı Aralıkları ve Kriterler

Genel uygulamaya ve yargı kararlarına dayanarak, YAB için verilebilecek engel oranları genellikle aşağıdaki gibi kademelendirilir:

Düşük Oranlar (%10 - %25): Hafif düzeyde semptomlar. Kişi, tedavi ve destekle günlük yaşamını ve işini büyük ölçüde sürdürebilir. Ara sıra ortaya çıkan ve kontrol edilebilen kaygı durumu söz konusudur.
Orta Oranlar (%30 - %40): Belirgin işlevsellik kaybı. İş performansında düşüş, sosyal ilişkilerde zorlanma, günlük aktiviteleri yerine getirmede sürekli zorluk yaşanması. İlaç tedavisi ve düzenli takip gerektiren durumlar.
Yüksek Oranlar (%50 ve üzeri): Ağır işlevsellik kaybı. Kişinin çalışmasını büyük ölçüde veya tamamen engelleyen, sosyal yaşamdan soyutlanmaya neden olan, yoğun ve sürekli semptomlar. Sıklıkla hastaneye yatış veya yoğun tedavi programları gerekebilir. %50 ve üzeri oranlar, malulen emeklilik başvurusu için genellikle asgari şart olarak değerlendirilir.

Önemli Hususlar ve Süreç

Engel oranı sadece YAB tanısına göre değil, eşlik eden başka ruhsal veya fiziksel hastalıklar (depresyon, panik bozukluk, somatik semptomlar vb.) varsa bunların toplamı üzerinden hesaplanır. Buna "Balthazard Formülü" ile kombine engel oranı denir.
Rapor, tam teşekküllü bir devlet hastanesinin (üniversite veya eğitim araştırma hastaneleri de olabilir) "Sağlık Kurulu" tarafından düzenlenmelidir. Tek bir hekimin raporu yeterli değildir.
Rapor, kişinin o andaki durumunu yansıtır. SGK, raporu inceleyerek kendi hekimlerinin görüşü doğrultusunda nihai kararı verir. Raporun kabul edilmemesi veya oranın düşük bulunması durumunda itiraz hakkı bulunmaktadır.

Sonuç

Yaygın Anksiyete Bozukluğu için sabit bir engel oranı yoktur. Oran, hastalığın şiddeti, yol açtığı iş gücü kaybı ve eşlik eden diğer durumlara göre %10'dan %60-70'lere kadar değişkenlik gösterebilir. Doğru değerlendirme için bir psikiyatri uzmanından düzenli tedavi almak ve süreci takip etmek, ardından Sağlık Kurulu'na başvurmak gereklidir. Süreçle ilgili en güncel ve resmi bilgi için SGK'nın ilgili mevzuatına ve bir sosyal güvenlik avukatına danışmanız önemle tavsiye edilir.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap