Anksiyete boğazda düğümlenmeye neden olur mu?

Anksiyetenin fiziksel belirtilerinden biri olan boğazdaki düğümlenme hissi, sıklıkla "globus hissi" olarak adlandırılır. Bu durum, gerçek bir fiziksel engel olmamasına rağmen, boğazda bir yumru veya sıkışma algısına neden olur. Altta yatan fizyolojik mekanizmalar, belirtilerin nasıl yönetilebileceği ve ne zaman tıbbi değerlendirme gerektiği, bu rahatsız edici hissin anlaşılması ve hafifletilmesi için önemlidir.

12 Aralık 2025

Anksiyete ve Boğazda Düğümlenme Hissi: Detaylı Bir İnceleme


Evet, anksiyete (kaygı bozukluğu) boğazda düğümlenme, yumru veya sıkışma hissine sıklıkla neden olabilir. Tıpta bu durum genellikle "globus hissi" veya "globus farengeus" olarak adlandırılır. Bu, yutkunma güçlüğü (disfaji) ile karıştırılmamalıdır; çünkü globus hissinde gerçek bir fiziksel engel yoktur ve yutma işlevi normaldir, ancak rahatsız edici bir his vardır.

Nasıl Oluşur? Fizyolojik Mekanizma

Anksiyete vücudun "savaş ya da kaç" tepkisini tetikler. Bu durumda:
  • Kas gerginliği artar: Kaygı, vücuttaki kasları, boyun ve boğaz çevresindeki kaslar da dahil olmak üzere, gerer. Boğazdaki krikofaringeus kası gibi kasların aşırı kasılması, düğümlenme hissine yol açabilir.
  • Otonom sinir sistemi etkilenir: Stres ve kaygı, sempatik sinir sistemini harekete geçirir. Bu da nefes alışverişinizi değiştirebilir (genellikle daha sığ ve hızlı nefes alma). Bu değişiklikler boğazda kuruluk, gerginlik veya bir şey takılmış hissi yaratabilir.
  • Asit reflü tetiklenebilir: Anksiyete, mide asidi üretimini artırabilir ve yemek borusu ile boğazı tahriş eden asit reflüyü şiddetlendirebilir. Bu tahriş de boğazda yanma ve düğümlenme hissine katkıda bulunur.
  • Artmış duyarlılık: Kaygılı kişiler, bedensel duyumlara karşı daha hassas olma eğilimindedir (hipervijilans). Normalde fark edilmeyen küçük kas kasılmaları veya mukus bile bu durumda rahatsız edici bir "yumru" hissi olarak algılanabilir.

Belirtileri Nelerdir?

Bu his genellikle şöyle tarif edilir:
  • Boğazda sıkışma veya daralma hissi
  • Sürekli yutkunma ihtiyacı, ancak yutkunmanın hissi geçirmemesi
  • Boğazda bir yumru veya kitle varmış gibi hissetmek (aslında yoktur)
  • Boğazın tıkanıyormuş gibi olması
  • Nefes almakta güçlük çekiyormuş hissi (gerçek bir solunum problemi olmadan)
Bu belirtiler genellikle stresli veya kaygılı dönemlerde artar, dinlenirken veya dikkat dağıtıcı bir aktiviteyle meşgulken azalır.

Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?


Boğazdaki düğümlenme hissi çoğunlukla anksiyete kaynaklı olsa da, diğer olası nedenleri dışlamak önemlidir. Aşağıdaki belirtiler eşlik ediyorsa mutlaka bir Kulak Burun Boğaz (KBB) uzmanına görünmelisiniz:
  • Gerçek yutma güçlüğü veya ağrılı yutma
  • Boyunda elle hissedilen bir kitle
  • Açıklanamayan kilo kaybı
  • Boğazda veya kulakta ağrı
  • Ses kısıklığının 2 haftadan uzun sürmesi
  • Yemek veya içeceklerin gerçekten takılması
Doktorunuz, reflü, tiroid problemleri, kas hastalıkları veya nadiren de olsa yapısal anormallikleri ekarte etmek için muayene ve gerekli testleri yapacaktır.

Yönetim ve Tedavi Yolları

His anksiyete kaynaklıysa, temel odak kaygıyı yönetmek olmalıdır:
  • Anksiyete Tedavisi: Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT) gibi psikoterapi yöntemleri, kaygıyı ve bedensel belirtileri yönetmede oldukça etkilidir. Gerekli durumlarda bir psikiyatrist, ilaç tedavisi önerebilir.
  • Geçici Rahatlama Teknikleri: His geldiğinde, derin ve yavaş diyafram nefesleri almak (4 saniye nefes al, 7 saniye tut, 8 saniyede ver) sempatik sinir sistemini sakinleştirir ve kas gerginliğini azaltır.
  • Boyun ve Omuz Egzersizleri: Hafif esneme ve gevşeme hareketleri bölgedeki gerginliği azaltabilir.
  • Su İçmek ve Yavaş Yemek: Boğazı nemli tutmak ve yemekleri iyi çiğnemek hissi hafifletebilir.
  • Stres Yönetimi: Düzenli egzersiz, meditasyon, mindfulness ve yeterli uyku gibi genel stres azaltıcı alışkanlıklar, anksiyetenin genel yükünü ve buna bağlı fiziksel belirtileri azaltır.
  • Reflüyü Kontrol Altına Almak: Baharatlı, asitli ve yağlı yiyeceklerden kaçınmak, yatmadan en az 3 saat önce yemek yememek gibi önlemler faydalı olabilir.

Özetle

Boğazda düğümlenme hissi, anksiyetenin yaygın ve rahatsız edici bir fiziksel belirtisidir. Vücudun strese verdiği doğal bir tepkinin parçasıdır ve genellikle tehlikeli değildir. Ancak, ayırıcı tanı için önce bir doktor tarafından değerlendirilmesi, ardından da altta yatan kaygıyı yönetmeye yönelik adımlar atılması, bu hissin kontrol altına alınmasında en etkili yoldur. Unutmayın, bedeniniz ve zihniniz bir bütündür; zihinsel gerginlik bedensel belirtilerle kendini gösterebilir.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
İlk soruyu siz sormak istermisiniz?
Çok Okunanlar
Haber Bülteni
;