Anksiyete bozukluğu askerliğe engel mi?

Anksiyete bozukluğu ile askerlik arasındaki ilişki, tanının türüne, şiddetine ve tedavi sürecine göre değişkenlik gösterir. Askeri mevzuat, bireyin günlük işlevselliğini ve askeri hizmeti yerine getirme yeteneğini esas alarak değerlendirme yapar. Bu rehber, sürecin nasıl işlediğini, hangi belgelerin gerekli olduğunu ve olası sonuçları açıklamaktadır.

12 Aralık 2025

Anksiyete Bozukluğu ve Askerlik: Detaylı Bir Rehber


Anksiyete bozukluğunun askerliğe engel olup olmadığı, birçok gencin ve ailesinin merak ettiği önemli bir konudur. Bu sorunun net bir cevabı, bozukluğun türü, şiddeti, tedavi durumu ve askeri mevzuattaki kriterlere bağlıdır. Genel olarak, ciddi ve fonksiyonel kayba yol açan anksiyete bozuklukları askerliğe engel teşkil edebilir.

Askeri Yönetmelikteki Çerçeve

Askerlik yükümlülüğü ve sağlık kriterleri, Türkiye'de "Askeri Sağlık Yönetmeliği" ile düzenlenir. Bu yönetmelikte, "Ruhsal ve Davranışsal Bozukluklar" başlığı altında çeşitli hastalıklar listelenmiş ve her biri için askerlik durumu (askerlik yapar, tecil edilir, muaf olur) belirtilmiştir. Anksiyete bozuklukları da bu kapsamdadır.

Hangi Durumlar Askerliğe Engel Olabilir?

  • Şiddetli ve Sürekli Belirtiler: Günlük hayatı, işlevselliği, sosyal ve mesleki uyumu ciddi şekilde bozan, ilaç tedavisi ve/veya psikoterapi gerektiren ağır anksiyete bozuklukları (örneğin, Panik Bozukluk, Yaygın Anksiyete Bozukluğu, Sosyal Fobi, Agorafobi) genellikle askerliğe elverişsizlik sebebidir.
  • Tedaviye Rağmen Devam Eden Durumlar: Yeterli ve düzenli tedaviye rağmen belirtileri kontrol altına alınamayan, tekrarlayan veya kronikleşmiş vakalar.
  • Askere Alma Döneminde Aktif Belirtilerin Olması: Muayene sırasında veya öncesindeki dönemde, askeri eğitim ve hizmeti engelleyecek düzeyde aktif kaygı, panik atak, kaçınma davranışları vb. belirtilerin bulunması.
  • Psikiyatrik Hastane Yatış Öyküsü: Anksiyete bozukluğu nedeniyle hastanede yatarak tedavi görme öyküsü, durumun ciddiyetine işaret eder ve muafiyet ihtimalini artırır.

Hangi Durumlarda Askerlik Yapılabilir?


  • Hafif ve Kontrollü Durumlar: Belirtilerin hafif olduğu, bireyin günlük yaşamını ve işlevselliğini önemli ölçüde etkilemediği, düzenli tedavi gerektirmeyen veya tedaviyle tamamen kontrol altına alınmış anksiyete durumlarında askerlik yapmak mümkün olabilir.
  • Tedaviye İyi Yanıt Veren Vakalar: İlaç ve/veya terapi ile belirtileri tamamen düzelen, askerlik görevini yerine getirmesine engel kalmayan kişiler, sağlık kurulu raporu ile "askerliğe elverişli" bulunabilir.

Süreç Nasıl İşler?


  1. Muayene ve Bildirim: Askerlik çağına gelen her yükümlü, askerlik şubesi tarafından bir hastaneye (genellikle asker hastanesi) sevk edilerek sağlık muayenesinden geçer. Bu muayenede, kişinin kendi beyanı çok önemlidir. Daha önce teşhis konulmuşsa, psikiyatri uzmanından alınmış raporlar, reçeteler, epikrizler (hasta özetleri) mutlaka ibraz edilmelidir.
  2. Askeri Sağlık Kurulunun Değerlendirmesi: Psikiyatri uzmanının muayenesi ve sunduğunuz belgelerin incelenmesinin ardından, askeri sağlık kurulu (heyet) nihai kararı verir. Kurul, durumunuzu yönetmelikteki maddelere göre değerlendirir.
  3. Olası Kararlar:
    • Askere Elverişli: Askere çağrılır.
    • Askere Elverişli Değil (Muaf): Doğrudan terhis edilir. Bu karar genellikle "çürük raporu" olarak adlandırılır.
    • Tecil (Erteleme): Durumun askerliğe engel olup olmadığının o an netleşmemesi veya tedavi sürecinin devam etmesi nedeniyle, genellikle 1-2 yıl süreyle askerlik ertelenir. Tecil süresi sonunda yeni bir muayene yapılır.

Çok Önemli Uyarılar

  • Doğru Beyan Çok Önemlidir: Askerlik muayenesinde ruhsal durumunuzu olduğundan iyi göstermeye çalışmak, askerlik sırasında ciddi sorunlara yol açabilir. Stresli ve zorlu askeri ortam, kontrol altında olmayan bir anksiyete bozukluğunu çok daha kötüleştirebilir. Kendi sağlığınız için dürüst olun.
  • Belgeler Kritiktir: Resmi bir psikiyatri tanınız varsa, bunu kanıtlayan tüm tıbbi belgeleri (rapor, reçete, epikriz) muayeneye giderken yanınızda götürün. Sadece sözlü ifade yeterli olmayabilir.
  • Yönetmelik Değişebilir: Sağlık kriterleri ve yönetmelik maddeleri zaman zaman güncellenebilir. En güncel ve kesin bilgi için bir askerlik şubesine veya askeri hastaneye danışmak en doğrusudur.
  • Bireysel Farklılıklar: Her vaka kendi içinde değerlendirilir. Aynı tanıya sahip iki kişiye, belirtilerin şiddeti ve seyri farklı olduğu için farklı kararlar verilebilir.

Sonuç

Hafif ve kontrol altındaki anksiyete durumları askerliğe mutlak engel değildir. Ancak, ciddi düzeyde işlev kaybına yol açan, tedavi gerektiren ve askeri hizmetin gerektirdiği stresle baş etmeyi zorlaştıran anksiyete bozuklukları, askerlik yapmaya elverişsizlik nedeni olarak kabul edilir ve muafiyet ile sonuçlanabilir. Kesin karar, resmi tıbbi belgeleriniz ışığında yapılacak olan askeri sağlık kurulu muayenesi sonucunda verilir.

Sağlığınız her şeyden önce gelir. Bu süreçte bir psikiyatri uzmanından destek almak ve gerekli belgeleri tamamlamak en doğru yol olacaktır.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
İlk soruyu siz sormak istermisiniz?
Çok Okunanlar
Haber Bülteni
;