Anksiyete üşümeye neden olur mu?

Kaygı anında yaşanan üşüme hissi, vücudun strese verdiği doğal bir fizyolojik tepkidir. Bu durum, "savaş ya da kaç" mekanizmasının tetiklenmesi, solunum değişiklikleri ve sinir sistemi dengesindeki geçici bozulmalar gibi süreçlerle açıklanır.

12 Aralık 2025

Anksiyete ve Üşüme Hissi: Bağlantı ve Mekanizmalar


Evet, anksiyete (kaygı bozukluğu) geçici veya tekrarlayan üşüme hissine neden olabilir. Bu, psikolojik durumun fiziksel belirtilerinden (psikosomatik) biridir ve altında yatan birkaç fizyolojik mekanizma bulunur.

1. "Savaş ya da Kaç" Tepkisinin Rolü

Anksiyete, vücudun tehdit algıladığında devreye giren ilkel "savaş ya da kaç" tepkisini tetikler. Bu süreçte:
  • Adrenalin ve kortizol gibi stres hormonları salgılanır.
  • Bu hormonlar, hayati organlara (beyin, kalp, kaslar) daha fazla kan ve oksijen gitmesi için kan damarlarını daraltır (vazokonstriksiyon).
  • Deri yüzeyine ve uzuvlara (el, ayak) giden kan akışı azalır, bu da ciltte soğukluk ve üşüme hissine yol açar.

2. Solunum Değişiklikleri: Hiperventilasyon

Kaygı anında hızlı ve yüzeysel nefes alıp verme (hiperventilasyon) sık görülür. Bu durum:
  • Kandaki karbondioksit seviyesini düşürür.
  • Karbondioksit düşüklüğü, kan damarlarının daralmasına ve beyne giden kan akışının azalmasına neden olabilir.
  • Sonuç olarak, baş dönmesi, ellerde ayaklarda uyuşma/karıncalanma ve üşüme hissi ortaya çıkabilir.

3. Kas Gerginliği ve Titreme

Anksiyete, tüm vücutta veya belirli kas gruplarında istemsiz gerginliğe yol açar. Kaslar sürekli kasıldığında enerji harcar ve bu süreç ısı üretimini artırsa da, ardından gelen yorgunluk ve kan dolaşımındaki değişiklikler üşüme hissini beraberinde getirebilir. Ayrıca, titreme (tremor) de üşüyormuş hissini artırabilir.

4. Otonom Sinir Sistemi Dengesizliği

Uzun süreli anksiyete, vücut ısısını düzenleyen otonom sinir sisteminin dengesini (sempatik ve parasempatik sistem) bozabilir. Bu da ısı regülasyonunda sorunlara ve normal ortam sıcaklığında bile üşüme hissine neden olabilir.

Ne Zaman Endişelenmeli?

Anksiyeteye bağlı üşüme genellikle geçicidir ve kaygı azaldığında ortadan kalkar. Ancak, aşağıdaki durumlarda altta yatan başka bir fiziksel neden olabileceğinden bir doktora başvurmak önemlidir:
  • Üşüme hissi sürekli ve şiddetliyse,
  • Ateş, gece terlemeleri, açıklanamayan kilo kaybı gibi başka belirtiler eşlik ediyorsa,
  • Tiroid problemleri (hipotiroidi), anemi (kansızlık), dolaşım sorunları veya diyabet gibi hastalıkların belirtisi olabilir.

Başa Çıkma Önerileri

  • Sıcaklığı Artırmak: Üzerinize bir şey almak, sıcak bir içecek tüketmek, ılık bir duş almak hızlı bir rahatlama sağlayabilir.
  • Nefes Egzersizleri: Yavaş ve diyaframdan derin nefes almak (4 saniye nefes al, 7 saniye tut, 8 saniyede ver gibi) hem hiperventilasyonu düzeltir hem de sakinleştirir.
  • Fiziksel Aktivite: Hafif egzersiz veya yürüyüş, kan dolaşımını hızlandırarak vücut ısısını artırır ve kaygıyı azaltır.
  • Altta Yatan Kaygıyı Yönetmek: Farkındalık (mindfulness), meditasyon, terapötik yazı veya bir psikolog/psikiyatristten destek almak uzun vadeli çözüm sunar.

Sonuç olarak, anksiyete ile üşüme hissi arasında güçlü bir fizyolojik bağ vardır. Bu, vücudun strese verdiği normal bir tepki olarak görülebilir, ancak yaşam kalitenizi etkiliyorsa veya kalıcı hale geldiyse hem psikolojik hem de fiziksel sağlık açısından değerlendirme yapılması önemlidir.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
İlk soruyu siz sormak istermisiniz?
Çok Okunanlar
Haber Bülteni
;