Beck Anksiyete Ölçeği (BAÖ) Hesaplaması
Beck Anksiyete Ölçeği (BAÖ), bireylerin anksiyete (kaygı) düzeylerini ölçmek için kullanılan, kendi kendine uygulanan 21 maddelik bir ölçektir. Her madde, anksiyetenin fiziksel, duygusal ve bilişsel belirtilerini temsil eder. Ölçeğin hesaplanması oldukça basit ve nettir.
Hesaplama Adımları:
- Uygulama: Bireyden, her bir belirtiyi "hiç" (0 puan), "hafif" (1 puan), "orta" (2 puan) veya "şiddetli" (3 puan) olarak derecelendirmesi istenir. Bu, son bir haftayı (veya talimata göre belirlenen süreyi) dikkate alarak yapılır.
- Puanlama: Her madde için verilen yanıta karşılık gelen puan (0, 1, 2, 3) belirlenir.
- Toplama: 21 maddenin puanları toplanarak ham puan elde edilir.
- Toplam Puan Aralığı: Ölçekten alınabilecek en düşük puan 0, en yüksek puan ise 63'tür.
Puanların Yorumlanması (Yetişkinler için genel kılavuz):
- 0-7 Puan: Minimal Düzeyde Anksiyete - Anksiyete belirtileri ya hiç yoktur ya da klinik olarak önemsiz düzeydedir.
- 8-15 Puan: Hafif Düzeyde Anksiyete - Anksiyete belirtileri vardır ancak genellikle günlük yaşamı çok etkilemez. Hafif bir rahatsızlık hissedilebilir.
- 16-25 Puan: Orta Düzeyde Anksiyete - Belirgin anksiyete belirtileri mevcuttur. Birey sıkıntı hissedebilir ve bu durum bazı işlevsel zorluklara yol açabilir.
- 26-63 Puan: Şiddetli Düzeyde Anksiyete - Yoğun anksiyete belirtileri hakimdir. Bu düzeydeki anksiyete, günlük yaşamı, ilişkileri ve işlevselliği önemli ölçüde bozma eğilimindedir. Profesyonel destek alınması önerilir.
Önemli Uyarılar ve Notlar:
- Bu ölçek bir tarama aracıdır,kesin bir teşhis aracı değildir. Yüksek puan alınması, bir anksiyete bozukluğu tanısı anlamına gelmez. Tanı koyma yetkisi yalnızca ruh sağlığı alanında eğitim almış profesyonellere (psikiyatrist, klinik psikolog) aittir.
- Puanların yorumlanmasında kullanılan kesme noktaları kaynaktan kaynağa küçük farklılıklar gösterebilir. Yukarıdaki sınıflandırma yaygın olarak kullanılan genel bir kılavuzdur.
- Ölçek, özellikle fiziksel anksiyete belirtilerini (titreme, nefes darlığı, kalp çarpıntısı vb.) vurgular. Bu nedenle, fiziksel bir rahatsızlığı olan bireylerde (örneğin tiroid problemleri, kalp hastalıkları) belirtilerin kaynağını ayırt etmek önemlidir. Yüksek puan alan bireylerin öncelikle bir hekime görünerek bu belirtilerin fizyolojik bir nedeni olup olmadığını kontrol ettirmesi önerilir.
- Ölçeğin geçerli ve güvenilir bir şekilde uygulanabilmesi için orijinal formunun ve resmi çevirilerinin kullanılması gerekir. İnternetteki kontrol listeleri genellikle bilgilendirme amaçlıdır.
- Sonuçlar, bireyin o anki veya son bir haftalık durumunu yansıtır. Anksiyete düzeyi zaman içinde değişiklik gösterebilir.
Özet: Beck Anksiyete Ölçeği'nin hesaplanması, 21 maddenin her birine verilen 0-3 arası puanların toplanmasıyla yapılır. Çıkan toplam puan, minimal, hafif, orta veya şiddetli anksiyete düzeyi hakkında fikir verir. Ancak, bu yalnızca bir farkındalık ve ön değerlendirme aracıdır. Endişe verici veya yüksek puanlar alındığında, bir ruh sağlığı uzmanına başvurularak kapsamlı bir değerlendirme yapılması esastır. |