Anksiyete ekstrasistole neden olabilir mi?

Anksiyete ve kalpte hissedilen ekstrasistoller arasındaki ilişki, fizyolojik tetikleyicilerden psikolojik kısır döngülere kadar uzanan karmaşık bir etkileşimi içerir. Bu bağlantı, stres hormonlarının kalp ritmini nasıl etkilediğini ve hissedilen her "tekleme" hissinin kaygıyı nasıl beslediğini açıklar.

12 Aralık 2025

Anksiyetenin Ekstrasistol Üzerindeki Etkisi: Kısaca Evet, Neden Olabilir


Anksiyete (kaygı bozukluğu) ve ekstrasistol (kalpte hissedilen "tekleme" veya "atım atlama" hissi) arasında güçlü ve iki yönlü bir ilişki vardır. Anksiyete, hem geçici hem de tekrarlayıcı ekstrasistollere doğrudan neden olabilir. Bu durum genellikle iyi huyludur ancak kişide ciddi bir kalp hastalığı endişesi yaratarak anksiyeteyi daha da şiddetlendirebilir, böylece bir kısır döngü oluşur.

Anksiyete Ekstrasistolleri Nasıl Tetikler?

Anksiyete vücudun "savaş ya da kaç" tepkisini aktive eder. Bu durumda:
  • Sempatik sinir sistemi aşırı uyarılır ve stres hormonları (adrenalin, noradrenalin) kana salınır.
  • Bu hormonlar kalp hızını, kan basıncını ve kalbin kasılma gücünü artırır.
  • Kalp dokusu bu yoğun kimyasal ve elektriksel uyarıma karşı daha hassas hale gelir.
  • Sonuç olarak, kalbin normal elektriksel ileti yolları dışında, odaklardan (genellikle karıncıklardan veya kulakçıklardan) erken ve düzensiz uyarılar çıkabilir. İşte bu erken atımlara "ekstrasistol" (ventriküler veya atrial prematüre atım) denir.

Hangi Mekanizmalarla Oluşur?


  • Katekolamin Artışı: Adrenalin gibi hormonlar kalp kası hücrelerinin otomatisitesini (kendiliğinden uyarılma özelliğini) artırarak ekstra atımları tetikler.
  • Elektrolit Dengesizliği: Anksiyeteye bağlı hızlı solunum (hiperventilasyon) kandaki kalsiyum ve magnezyum düzeylerini etkileyebilir, bu da kalbin elektriksel stabilitesini bozar.
  • Fiziksel Gerilim: Anksiyete sırasındaki kas gerginliği göğüs bölgesini de etkileyebilir ve kalp atışlarının daha belirgin, hatta düzensiz hissedilmesine yol açabilir.

Kısır Döngü: Ekstrasistol ->Anksiyete ->Daha Fazla Ekstrasistol


Bu ilişkinin en zor kısmı oluşturduğu kısır döngüdür:
  1. Kişi anksiyete yaşar.
  2. Anksiyete ekstrasistolü tetikler.
  3. Kişi kalbinde "tekleme", "kuş kanat çırpıyormuş gibi" veya "boşluk" hisseder.
  4. Bu his, "Kalp krizi mi geçiriyorum?", "Kalbim duracak mı?" gibi yoğun korku ve paniğe yol açar.
  5. Bu yeni ve daha şiddetli anksiyete, sempatik sistemi daha fazla uyarır.
  6. Sonuçta ekstrasistollerin sıklığı ve şiddeti artar.
Bu döngü, özellikle kalp hastalığı korkusu (kardiyofobi) olan kişilerde çok belirgindir.

Ne Zaman Endişelenmeli?

Anksiyete kaynaklı ekstrasistoller çoğunlukla iyi huyludur ve altta yatan yapısal bir kalp hastalığına işaret etmez. Ancak, aşağıdaki durumlarda mutlaka bir kardiyoloji uzmanına başvurmak gerekir:
  • Çok sık (günde binlerce kez) ve rahatsız edici şekilde olması
  • Baş dönmesi, bayılma veya bayılacak gibi olma hissiyle birlikte olması
  • Göğüs ağrısı veya nefes darlığı eşlik etmesi
  • Ailede ani kalp ölümü öyküsü bulunması
  • Bilinen bir kalp hastalığının (kalp yetmezliği, koroner arter hastalığı vb.) varlığı
Doktor, EKG, Holter monitörü veya ekokardiyografi gibi tetkiklerle kalbin yapısal olarak sağlıklı olduğunu teyit edebilir.

Yönetim ve Tedavi Yaklaşımları

Temel hedef, hem anksiyeteyi hem de onun tetiklediği ekstrasistolleri yönetmektir.
  • Anksiyete Yönetimi: Bu, tedavinin temel taşıdır. Bilişsel davranışçı terapi (BDT), nefes egzersizleri, mindfulness, yoga ve progresif kas gevşetme teknikleri çok etkilidir.
  • Yaşam Tarzı Değişiklikleri: Kafein, alkol, sigara ve aşırı yorgunluktan kaçınmak. Düzenli, orta tempolu egzersiz (doktor onayıyla) hem anksiyeteyi azaltır hem de kardiyak stabiliteyi artırır.
  • İlaç Tedavisi: Şiddetli anksiyete durumunda psikiyatri uzmanı kontrolünde antidepresan veya anksiyolitik ilaçlar kullanılabilir. Ekstrasistoller çok rahatsız ediciyse, kardiyolog beta bloker gibi kalp hızını yavaşlatan ve ritmi düzenleyen ilaçlar önerebilir.
  • Psikoeğitim: Kişinin ekstrasistollerin anksiyeteye bağlı ve çoğu zaman zararsız olduğunu anlaması, korkusunu ve dolayısıyla semptomları büyük ölçüde azaltır.

Sonuç

Anksiyete, ekstrasistollerin çok yaygın ve önemli bir tetikleyicisidir. Bu ilişki fizyolojik (stres hormonları) ve psikolojik (korku-kaygı döngüsü) mekanizmalarla oluşur. İyi haber, altta yatan bir kalp hastalığı olmadığı teyit edildikten sonra, odak noktasının anksiyetenin yönetilmesi ve yaşam tarzının düzenlenmesi olduğudur. Bu yaklaşımla, hem ekstrasistollerin sıklığı hem de onlara bağlı duyulan rahatsızlık önemli ölçüde azaltılabilir.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
İlk soruyu siz sormak istermisiniz?
Çok Okunanlar
Haber Bülteni
;