Anksiyete sallanma hissi neden olur?

Anksiyete sırasında yaşanan "sallanma" hissi, vücudun tehdide verdiği karmaşık bir fizyolojik yanıttan kaynaklanır. Stres hormonlarının artışı, kas gerginliği ve nefes düzenindeki değişimler, bu içsel titreme ve dengesizlik duygusunun temel nedenlerini oluşturur.

Konu kakkında 0 soru soruldu ve cevaplandı

Anksiyete ve "Sallanma" Hissinin Nedenleri: Fiziksel ve Duygusal Bağlantı

Anksiyete (kaygı bozukluğu) yaşayan birçok kişi, vücutlarında bir "sallanma", "titreme" veya "iç titreme" hissinden bahseder. Bu, sanki vücudun içinden gelen, bazen dışarıdan görünmeyen, yoğun bir titreklik veya dengesizlik duygusudur. Bu hissin temel nedeni, anksiyetenin tetiklediği vücudun "Savaş ya da Kaç" (Fight or Flight) tepkisidir.

1. "Savaş ya da Kaç" Tepkisinin Fizyolojik Sonuçları

Tehlike algıladığımızda (gerçek veya hayali), beynimizin amigdala adlı bölgesi alarm verir. Bu, hipotalamus ve hipofiz bezini, ardından da böbreküstü bezlerini uyararak stres hormonlarının (özellikle adrenalin ve kortizol ) kana hızla karışmasını sağlar. Bu hormonlar vücudu acil eylem için hazırlar:

Kalp atışı hızlanır ve kan basıncı artar, böylece kaslara daha fazla kan ve oksijen pompalanır.
Nefes alış veriş hızlanır (hiperventilasyon), bu da bazen baş dönmesi ve sersemlik hissine yol açar.
Kaslar gerilir ve enerji için hazırlanır. Bu hazır olma hali, kaslarda görünür veya hissedilir titremelere, seğirmelere ve o "içten gelen sallanma" hissine neden olur. Özellikle bacaklar, kollar ve karın bölgesindeki kaslarda bu his yoğunlaşabilir.
Enerji tasarrufu için sindirim gibi acil olmayan sistemler yavaşlar, bu da midede "kelebekler uçuşması" veya bulantı hissini beraberinde getirebilir.

2. Hiperventilasyon (Hızlı Nefes Alıp Verme) ve Denge Duyusu

Anksiyete sırasında sık ve sığ nefes almak, kandaki karbondioksit (CO2) seviyesinin düşmesine neden olur. Bu düşüş:

Beyne giden kan akışını azaltarak baş dönmesi, sersemlik ve dengesizlik hissi yaratır.
Ellerde, ayaklarda ve yüzde uyuşma/karıncalanmaya yol açar.
Vücudun pH dengesini değiştirerek kas seğirmelerini ve titremeleri artırabilir. Tüm bu belirtiler, kişiye "sallanıyorum" veya "yer ayağımın altından kayıyor" hissi verebilir.

3. Kas Gerginliği ve Yorgunluk

Sürekli anksiyete, kasların uzun süre gergin kalmasına neden olur. Bu kronik gerginlik, kas yorgunluğuna ve zayıflığına yol açar. Yorgun kaslar da daha kolay titrer ve kişi kendini "sarsak" veya "dengesiz" hissedebilir.

4. Duyusal Aşırı Yüklenme ve Derealizasyon

Yoğun kaygı anlarında, beyin çevreden gelen uyaranları (ses, ışık, hareket) normalden daha tehditkar algılayabilir. Bu duyusal aşırı yüklenme, kişinin kendi bedenini ve çevresini algılayışını bozabilir. Derealizasyon (çevrenin gerçek dışı görünmesi) veya depersonalizasyon (kendi bedeninden ayrılmış gibi hissetme) ile birlikte, sallanma ve dengesizlik hissi daha da belirgin hale gelebilir.

5. Psikosomatik Bağlantı: Zihin-Beden Etkileşimi

Zihinsel kaygı, doğrudan fiziksel semptomlara dönüşebilir. Kişi endişelendiğinde, dikkati bedensel hislere yönelir. Normalde fark edilmeyen hafif bir kalp çarpıntısı veya kas seğirmesi, kaygı nedeniyle abartılı bir şekilde algılanır ve "Sallanıyorum, kalp krizi geçiriyorum olmalıyım!" gibi korkutucu düşünceleri tetikler. Bu da kaygıyı daha da artırarak bir kısır döngü yaratır.

Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?

"Sallanma" hissi çoğunlukla anksiyetenin doğrudan bir sonucu olsa da, bazı durumlarda altta yatan başka bir fiziksel sağlık sorununun işareti olabilir. Aşağıdaki durumlarda mutlaka bir doktora (ilk olarak aile hekimi, gerekirse nörolog veya kardiyolog) danışmak önemlidir:

İlk kez şiddetli bir şekilde yaşanıyorsa.
Anksiyete ile açık bir bağlantısı yoksa veya anksiyete olmadan ortaya çıkıyorsa.
Bayılma, şiddetli baş dönmesi, konuşma güçlüğü, görme kaybı, vücudun bir tarafında güçsüzlük gibi başka nörolojik belirtiler eşlik ediyorsa.
Kan şekeri düşüklüğü (hipoglisemi), tiroid problemleri (hipertiroidi), iç kulak problemleri, bazı vitamin eksiklikleri (B12) veya nörolojik durumlar da benzer semptomlara yol açabilir.

Yönetmek İçin Ne Yapılabilir?

Diyafram Nefesi: Yavaş, derin ve karından nefes almak (4 saniye nefes al, 7 saniye tut, 8 saniyede ver), sinir sistemini sakinleştirir ve hiperventilasyonu dengeler.
Topraklanma (Grounding) Teknikleri: Duyulara odaklanmak (5-4-3-2-1 tekniği: etraftaki 5 şeyi gör, 4 şeyi dokun, 3 şeyi duy, 2 şeyi kokla, 1 şeyi tat).
Progresif Kas Gevşetme: Kasları sırayla kasıp gevşeterek gerginliği azaltmak.
Kafein ve Şeker Alımını Azaltmak: Bu uyarıcılar anksiyete ve titremeyi artırabilir.
Düzenli Egzersiz: Stres hormonlarını dengelemeye ve kas gerginliğini azaltmaya yardımcı olur.
Profesyonel Yardım: Anksiyetenin şiddetli ve hayatı etkileyen bir boyutta olması durumunda, psikoterapi (özellikle Bilişsel Davranışçı Terapi) ve gerekirse bir psikiyatrist kontrolünde ilaç tedavisi son derece etkili çözümler sunar.

Özetle, anksiyeteden kaynaklanan sallanma hissi, vücudun tehdit algısına verdiği doğal, fizyolojik bir tepkinin parçasıdır. Tehlikeli olmamakla birlikte, rahatsız edicidir. Bu hissin kaynağını anlamak ve yukarıdaki tekniklerle yönetmeye çalışmak, kısır döngüyü kırmak için atılabilecek ilk adımlardır.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap