Hastane anksiyete ve depresyon ölçeği puanlama nasıl yapılır?

Hastane Anksiyete ve Depresyon Ölçeği, fiziksel sağlık sorunları yaşayan bireylerde duygusal durumu değerlendirmek üzere tasarlanmış bir tarama aracıdır. Ölçeğin doğru uygulanması ve puanlanması, anksiyete ve depresyon belirtilerinin doğru şekilde anlaşılması için kritik öneme sahiptir.

Konu kakkında 0 soru soruldu ve cevaplandı

Hastane Anksiyete ve Depresyon Ölçeği (HADS) Puanlama Kılavuzu

Hastane Anksiyete ve Depresyon Ölçeği (HADS), fiziksel hastalığı olan bireylerde anksiyete ve depresyon belirtilerini taramak amacıyla geliştirilmiş, kendi kendine uygulanan bir ölçektir. Toplam 14 maddeden oluşur ve iki alt ölçeği vardır:Anksiyete Alt Ölçeği (7 madde) ve Depresyon Alt Ölçeği (7 madde). Puanlama aşağıdaki gibi yapılır:

1. Madde Yapısı ve Yanıt Seçenekleri

Her madde, kişinin son bir haftadaki durumunu yansıtan dörtlü bir seçenek sunar.
Her seçenek 0'dan 3'e kadar puanlanır. Ancak puanlama yönü maddeden maddeye değişir (pozitif veya ters yönde).

2. Puanlama Yönüne Dikkat!

Bu, puanlamadaki en kritik noktadır. Bazı maddelerde en olumsuz ifade (örneğin, "her zaman") 3 puan alırken, bazılarında en olumsuz ifade 0 puan alır. Her alt ölçek için ayrı ayrı puan hesaplanır.

Anksiyete Alt Ölçeği Maddeleri (1, 3, 5, 7, 9, 11, 13. maddeler):

Doğrudan puanlanan maddeler: Yanıt seçenekleri, anksiyete şiddeti arttıkça puanın arttığı şekilde sıralanır.
- Örnek (Madde 1: "Gergin veya sinirli hissediyorum"):
  - Çoğu zaman (3 puan)
  - Çok sık (2 puan)
  - Ara sıra (1 puan)
  - Hiçbir zaman (0 puan)

Depresyon Alt Ölçeği Maddeleri (2, 4, 6, 8, 10, 12, 14. maddeler):

Ters puanlanan maddeler: Bu maddelerin çoğunda, depresif belirti şiddeti arttıkça puan azalır. Yani, olumlu bir ifade yüksek puan alır.
- Örnek (Madde 2: "Daha önce zevk aldığım şeylerden hala zevk alabiliyorum"):
  - Kesinlikle aynı (0 puan) ->(Zevk alamama, depresyon belirtisidir)
  - Çok fazla değil (1 puan)
  - Biraz daha az (2 puan)
  - Hiç (3 puan)
- Doğrudan puanlanan depresyon maddeleri de vardır. Örneğin Madde 8 ("Kendimi yavaşlamış gibi hissediyorum") doğrudan puanlanır.
3. Puan Hesaplama
- Anksiyete Puanı: 1, 3, 5, 7, 9, 11 ve 13. maddelerden aldığınız puanları toplayın. Toplam puan 0-21 aralığındadır.
- Depresyon Puanı: 2, 4, 6, 8, 10, 12 ve 14. maddelerden aldığınız puanları toplayın. Toplam puan 0-21 aralığındadır.
- Toplam Puan (nadiren kullanılır): İki alt ölçek puanının toplamı (0-42). Ancak klinik yorum genellikle alt ölçek puanları üzerinden yapılır.
4. Yorumlama ve Kesme Noktaları

Her iki alt ölçek için de puanlar aşağıdaki kategorilere ayrılır. Bu kesme noktaları bir "tarama" amacı taşır, kesin tanı koydurmaz.
- 0-7 Puan: Normal (Klinik olarak anlamlı belirti yok)
- 8-10 Puan: Sınırda (Hafif düzeyde belirti varlığı; izlem gerekebilir)
- 11-14 Puan: Orta düzeyde belirti (Klinik değerlendirme önerilir)
- 15-21 Puan: Şiddetli belirti (Mutlaka profesyonel değerlendirme ve müdahale gerekir)
5. Önemli Uyarılar
- HADS, sadece bir tarama aracıdır. Kesin tanı koymak için kullanılmaz. Yüksek puan alan bireyler bir psikiyatri uzmanına yönlendirilmelidir.
- Puanlama, özellikle ters maddelerde dikkat gerektirir. Yanlış puanlama yanlış yorumlamalara yol açabilir.
- Ölçek, fiziksel hastalıklarla karışabilecek belirtileri (örn., kilo kaybı, baş dönmesi) içermemeye özen gösterilerek tasarlandığı için somatik hastalığı olanlarda kullanımı uygundur.
- Uygulama ve yorumlama, bu konuda eğitim almış sağlık profesyonelleri (psikolog, psikiyatrist, psikiyatri hemşiresi vb.) tarafından yapılmalıdır.
Sonuç olarak, HADS puanlaması her alt ölçek için ayrı ayrı ve maddelerin puanlama yönüne dikkat edilerek yapılmalı, çıkan puanlar tarama amaçlı kullanılmalı ve klinik karar vermenin yerini almamalıdır.