Anksiyete nabız düşüklüğüne neden olabilir mi?

Anksiyete tipik olarak kalp atış hızını artırsa da, bazı özel durumlarda nabız düşüklüğüne de yol açabilir veya bu hissi verebilir. Bu yazı, vazovagal tepkiler, atak sonrası çöküş dönemi ve algısal faktörler gibi daha az bilinen mekanizmaları açıklarken, kalıcı düşük nabzın altta yatan tıbbi nedenlerini de ele alıyor.

12 Aralık 2025

Anksiyete ve Nabız İlişkisi: Genel Bakış


Anksiyete (kaygı bozukluğu), vücudun "savaş ya da kaç" tepkisini aktive eden bir stres durumudur. Bu durumda sempatik sinir sistemi devreye girer ve genellikle aşağıdaki fizyolojik değişikliklere yol açar:
  • Kalp atış hızında (nabız) artış (taşikardi)
  • Kan basıncında yükselme
  • Terleme
  • Nefes alış verişinde hızlanma
Bu nedenle, anksiyetenin en yaygın ve beklenen etkisi nabız yüksekliğidir .

Anksiyete Nabız Düşüklüğüne (Bradikardi) Doğrudan Neden Olur mu?

Doğrudan ve yaygın bir neden değildir. Ancak, bazı özel ve daha az yaygın durumlarda anksiyete ile ilişkili süreçler nabızda düşüşe yol açabilir veya düşük nabız hissine neden olabilir. İşte olası senaryolar:

1. Vazovagal Senkop (Bayılma Öncesi Durum)


Şiddetli anksiyete veya panik atak, özellikle kan, enjeksiyon, yaralanma gibi spesifik fobilerle birleştiğinde vazovagal bir tepkiyi tetikleyebilir. Bu tepkide:
  • Ani bir parasempatik sinir sistemi aktivasyonu (vagus siniri uyarımı) olur.
  • Bu da kalp atış hızında belirgin bir düşüş (bradikardi) ve damar genişlemesine neden olabilir.
  • Sonuç: Kan basıncı düşer, beyne giden kan azalır ve baş dönmesi, bayılma hissi veya bayılma görülebilir. Bu süreçte nabız düşüklüğü geçici bir durumdur.

2. Anksiyete Sonrası "Çöküş" Dönemi


Yoğun bir anksiyete veya panik atağından sonra vücut, dengeyi sağlamak için parasempatik sinir sistemini (dinlenme ve sindirim sistemi) aşırı aktif hale getirebilir. Bu, sempatik aktivitenin bir "telafisi" olarak görülebilir. Bu dinlenme evresinde nabız, normalden de daha düşük seviyelere inebilir ve kişi kendini yorgun, bitkin hissedebilir.

3. Algılanan Nabız Düşüklüğü (Olasılık Dışı Değil)

Anksiyetesi olan kişiler bedensel duyumlarına aşırı odaklanma eğilimindedir (Bedensel duyumlara odaklanma). Normal aralıkta olan ancak onlara yavaş gelen bir nabzı fark edip, bunu yanlış yorumlayarak endişelenebilirler. Bu da kaygıyı daha da artıran bir kısır döngü yaratabilir.

4. Altta Yatan Başka Bir Durumun Birlikteliği

Düşük nabız (bradikardi) anksiyeteden bağımsız, ciddiye alınması gereken tıbbi bir durumun işareti olabilir. Anksiyete ile birlikte görüldüğünde, ikisi arasında doğrudan bir neden-sonuç ilişkisi olmayabilir. Bradikardi nedenleri şunlar olabilir:
  • Kalp ileti sistemi problemleri (örneğin, sinüs düğümü disfonksiyonu, kalp blokları)
  • Hipotiroidi (tiroid bezinin yavaş çalışması)
  • Bazı ilaçlar (beta blokerler, digoksin, bazı antidepresanlar vb.)
  • Atletik yapı (sporcularda fizyolojik bradikardi görülebilir)
  • Elektrolit dengesizlikleri

Önemli Uyarılar ve Ne Yapmalı?

1. Nabız Ölçümü: Nabzınızın sürekli olarak dakikada 60 atışın altında olduğunu düşünüyorsanız (ve sporcu değilseniz), bunu doğrulamak için doğru bir şekilde ölçüm yapın. Nabzınızı bileğinizden veya boynunuzdan 60 saniye sayarak kontrol edebilirsiniz.

2. Semptomlara Dikkat: Düşük nabızla birlikte;
  • Baş dönmesi, sersemlik hissi
  • Bayılma veya bayılacak gibi olma
  • Nefes darlığı
  • Aşırı halsizlik, yorgunluk
  • Göğüs ağrısı veya çarpıntı hissi
gibi belirtiler varsa, bu durum acil tıbbi değerlendirme gerektirebilir.

3. Doktora Başvurun: Anksiyete tanınız olsa bile, kalp atışınızda sizi rahatsız eden bir düşüklük veya düzensizlik fark ederseniz, mutlaka bir kardiyolog veya aile hekiminize danışın. Doktorunuz, altta yatan bir kalp problemini ekarte etmek için EKG, Holter monitörü gibi testler isteyebilir.

4. Anksiyete Yönetimi: Anksiyetenizin yönetimi için bir psikiyatri uzmanından ve/veya psikolog tan destek almak genel sağlığınız ve yaşam kaliteniz için çok önemlidir. Terapi (özellikle Bilişsel Davranışçı Terapi) ve gerekli görülürse ilaç tedavisi ile anksiyete belirtileri kontrol altına alınabilir.

Sonuç Olarak:

Anksiyete genellikle nabzı yükseltir. Nabız düşüklüğü, daha çok anksiyetenin tetiklediği vazovagal tepki veya atak sonrası dinlenme evresi gibi özel durumlarda geçici olarak görülebilir. Ancak, kalıcı veya belirgin bir nabız düşüklüğünüz varsa, bunun sadece anksiyeteye bağlı olduğunu düşünmeyin. Mutlaka bir hekime başvurarak kapsamlı bir değerlendirme yaptırın. Anksiyete ve olası bir kalp ritim sorunu birbirinden ayrı ancak birlikte yönetilmesi gereken durumlar olabilir.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
İlk soruyu siz sormak istermisiniz?
Çok Okunanlar
Haber Bülteni
;